Ostatnimi czasy można zauważyć, iż do łask znów wraca stara, dobra fantastyka. Tak, ale wcale nie w takiej postaci, w jakiej widzieliby ją jej zagorzali fani. Oto saga „Zmierzch” znów przywróciła kulturze masowej wampiry i wilkołaki, a seria książek o chłopcu, który przeżył, czyli Harrym Potterze, czarodziejów, magię i dziwne stwory. Wracając jednak do sagi „Zmierzch” przyniosła ona coś jeszcze. Jedni uważają, że uczłowieczyła obraz wampira. Dodała mu serca, bardziej ludzkiej twarzy. Inni natomiast są zdania, że ów wampir „zniewieściał”, stał się płaczliwym kochasiem, a nie mroczną istotą, z którą do tej pory można było się spotkać czy to w kinie czy też w literaturze.
Tymczasem Edward to ponad stuletni prawiczek czekający na ukochaną, tą jedyną, którą odnajduje w śmiertelniczce. Wielu konserwatywnych znawców wampirzej tematyki załamało ręce i zapewne straciło wiarę w przyszłość wampirów. 
Zamiast jednak rozwodzić się nad tym, dokąd ta dziwna ewolucja wampira zmierza, przyjrzeć się wypada, skąd się ów twór ciemności wziął w literaturze. Jak wyglądał, kim był, skąd pochodzi?
Samo słowo w różnych językach i kulturach brzmiało różnie, choć zazwyczaj określała mniej więcej podobną postać – nieumarły, który powstał z grobu. Czasem przypisywano mu magiczne moce. Współczesna nazwa pochodzi od serbsko-chorwackiego vampir. W dawnych czasach w Polsce takie istoty określano mianem wąpierzem lub upiorem.
W kulturze Europy Zachodniej wampiry pojawiały się niemal od zawsze, jednak ich częstotliwość „występowania” była dość mizerna. Popularności przysporzyła im zredagowana w 1734 roku relacja z wampirzej histerii, która ogarnęła Prusy, Węgry i Austrię, by w końcu dotrzeć do Wielkiej Brytanii. Od tej chwili coraz częściej i głośniej odmieniano to słowo przez przypadki, by w końcu mroczna postać pojawiła się w literaturze. 
I jak wskazują badacze tego zagadnienia, najważniejszą pozycją była książka „Dracula Brama Stokera”, która to na długi czas zakorzeniła w kulturze popularnej wizerunek wampira jaki znany jest dzisiaj.
Główne cechy wampira to picie krwi, strach przed słońcem i nieśmiertelność (za wyjątkiem osikowych kołków). Cera wampirów była biała jak mleko, a oczy umiały hipnotyzować. Czasem wampirom przypisywano także umiejętności magiczne, takie jak zmienianie kształtów w zwierzęta czy lewitowanie. Ponieważ były to istoty zrodzone w słowiańskiej mitologii, to bały się także srebra, święconej wody i czosnku. Ich „środowiskiem występowania” były odległe, bezludne zamki na wzgórzach czy jaskinie, stąd bardzo często, że występowały w lasach, mokradłach czy jaskiniach Karpat.
Komercja dopadła jednak i te demoniczne istoty, którym nadano cechy charakteru, a także odruchy właściwe ludziom – miłość, przyjaźń. Obecny obraz wampira wcale nie jest jednoznaczny, jak było jeszcze 50 czy 70 lat temu. Można jedynie spekulować, co przyniesie przyszłość, bo to, że wampiry zagościły w świadomości filmowców, pisarzy czy twórców komiksów, to oczywiste i pewne.